📌بافت فرسوده اولویت فراموش شده پایتخت/ امکان نوسازی بافت‌فرسوده در ۱۰ سال

📌بافت فرسوده اولویت فراموش شده پایتخت/ امکان نوسازی بافت‌فرسوده در ۱۰ سال

🖋ابوالفضل قناعتی- کارشناس امور شهری و عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران

▫️بافت فرسوده یکی از مشکلاتی است که از بدو تشکیل شورای اسلامی شهر ‌تهران یعنی از دوره اول تا دوره پنجم مورد توجه بوده است. یکی از خطرات جدی شهر تهران است که هر لحظه می‌تواند به یک فاجعه تبدیل شود، ولی هیچ اقدام موثری برای نوسازی و کاهش این بافت در شهر تهران صورت نگرفته است.

‌▫️با این حال متاسفانه با توجه به اینکه در شهرداری تهران سازمانی هم به نام نوسازی تشکیل شده، باز هم پیشرفت خوبی حاصل نشده و در خوشبینانه‌ترین حالت کمتر از ۵ درصد بافت فرسوده تبدیل وضعیت شده و کماکان بیش از ۹۵ درصد به‌ویژه در مناطق جنوب شهر، همچنان پابرجا مانده‌ است.

▫️این اتفاق تبعات زیادی به همراه دارد. براساس تحلیل کارشناسان زمین شناسی، تهران در آینده با زلزله بزرگی مواجه می‌شود که اگر این اتفاق بیافتد، به دلیل تراکمی‌ که در بافت فرسوده وجود دارد، شاهد تلفات و خسارات سنگینی خواهیم بود.

▫️دومین موضوع این است که امروز خدمات شهری از حالت سنتی خارج و مکانیزه شده است، ولی این سیستم قابلیت اجرا در این بافت‌ها را ندارد، به‌عنوان مثال در بیشتر مناطق زباله‌ها به‌وسیله خودروهای مکانیزه جمع‌آوری می‌شوند، ولی در بافت فرسوده هنوز به صورت سنتی این کار انجام می‌شود که مشکلات زیست محیطی زیادی برای این محلات ایجاد می‌کند. ضمن اینکه در این بافت‌ها خدمات‌دهی به‌ویژه در موارد اورژانسی و آتش‌سوزی به‌دلیل کم عرض بودن گذرها بسیار سخت است.

▫️تهران؛ یک شهر فعال است که باید با شرایط روز حرکت کند، یعنی صنعت خدمات‌‌دهی در حال نوآوری است، ولی ساختار زندگی همچنان سنتی مانده و اینها با هم همخوانی ندارند.

▫️حفظ یکپارچگی و نظم موجود در روابط بین مردم و فرهنگ و سنن در نوسازی بافت‌های فرسوده موضوعی است که نباید فراموش شود و مسئولان در مورد این مساله نیز باید ملاحظاتی داشته باشند. یعنی هم باید تغییرپذیری فرهنگ و هم آسیب‌پذیری در برابر حوادثی نظیر زلزله را در نظر بگیرند، ضمن اینکه بتوانند خدمات مکانیزه را به این محلات بیاورند.

▫️همه اینها مواردی است که کارشناسان مدیریت شهری باید به صورت جامع در بررسی طرح‌های نوسازی بافت فرسوده در نظر بگیرند تا بتوانند طرحی را ارائه کنند که نقاط قوت آن بیش از نقاط ضعف باشد یا حتی نقطه ضعفی نداشته باشد. در این موضوع باید به سیاست‌های تشویقی نیز توجه کرد تا کسانی که در این بافت‌ها زندگی می‌کنند، بدانند که می‌توانند از امکانات بهتری برخوردار شوند.

▫️بعضا مشکلات پیچیده‌ای سر راه نوسازی بافت فرسوده قرار می‌گیرد. گاها در مسیر نوسازی واحدهای ریزدانه دو یا سه طبقه وجود دارند که در هر طبقه یک خانواده زندگی می‌کند، ولی با نوسازی تنها یک واحد به آن¬ها تعلق می‌گیرد و این موضوع سبب نارضایتی یا مخالفت مالک برای نوسازی می‌شود.

▫️تمام اینها دارای راهکاری منطقی است و کارشناسان باید درباره این موارد فکر کنند. مهم این است که شورا و شهرداری تهران بدانند که وجود بافت فرسوده یک تهدید جدی است و برای مقابله با آن نیاز به برنامه‌ریزی زمانبندی شده است که مثلا هر سال ۱۰ درصد این بافت نوسازی شود تا در یک برنامه ۱۰ ساله بتوانند همه این بافت‌ها را نوسازی کنند.

▫️امروزه نیازمند مدیریت یکپارچه شهری هستیم. همه نهادهای دولتی، غیردولتی و شهرداری باید یکپارچه شوند. یعنی باید کارگروهی از همه نهادها تشکیل شود تا درباره زوایای مختلف نوسازی بافت‌های فرسوده تصمیم‌های قابل اجرا بگیرند.

▫️همچنین باید موانع عدم اشتیاق مردم برای همکاری در طرح‌های نوسازی هم مورد بررسی قرار بگیرد. عدم اطمینان به مسئولان، نگرانی از هزینه فایده و سایر مشکلات باعث کاهش مشارکت مردمی‌ در این طرح شده و برای همین هم نیاز به یک نگاه ملی است، چراکه همه این موارد در حوزه اختیارات شورا و شهرداری نیست.

#شهرداری_تهران

#بافت_فرسوده

#انتخابات

#انتخابات_۱۴۰۰

#ابوالفضل_قناعتی

@abolfazl_ghenaati