کاربرد تجهیزات آزمایشگاهی مختلف در زمینه نفت و پتروشیمی
یکی از مهمترین و پرکاربردی ترین دستگاه های آزمایشگاهی حمام بن ماری است. این دستگاه که به بیان ساده دمای مورد نیاز آزمایش های مختلف را تامین می کند مکانیسم بسیار ساده ای دارد. در آزمایشگاه های صنایع مختلف از صنایع شیمیایی گرفته تا کشاورزی و پزشکی نیاز به یک دستگاه جهت تامین دمای مورد نیاز آزمون وجود دارد. این تامین دما که در محیط یک مایع انجام می شود توسط حمام بن ماری تعبیه شده در داخل دستگاه صورت گرفته یا از یک دستگاه حمام بن ماری که قابلیت اتصال به دستگاه های آزمایشگاهی مختلف را دارد بهره برده می شود. در ادامه به معرفی دستگاه بن ماری به همراه دو دستگاه تست نقطه ریزش و دستگاه تست نرمی قیر می پردازیم.
حمام بن ماری یا حمام سیرکوله
حمام بن ماری به منظور دمای تامین آزمایش های مختلف در صنایع گوناگون طراحی شده است. این دستگاه با توجه به قابلیت های مختلف در دو مدل Pro و Full ساخته می شود. دستگاه حمام بن ماری مدل Pro دارای بدنه فلزی با روکش رنگ الکترواستاتیک کوره ای است. این حمام که قابلیت تامین دمای ۵ تا ۸۵ درجه سانتی گراد را دارد توسط یک ترمومتر دیجیتال با دقت اندازه گیری ۰.۱ درجه سانتی گراد دمای محیط را بررسی و اندازه می گیرد. برای فراهم کردن دمای مورد نیاز آزمایش، حمام بن ماری از هیتر و یخچال مخصوص بهره می برد.
یک پمپ سیرکوله داخلی هم وظیفه یکسان سازی دما در کل مخزن حمام بن ماری را به عهده دارد. اطلاعات مورد نیاز هم روی صفحه مانیتور ۷ اینچی دستگاه نمایش داده می شود. این مانیتور از نوع LCD TFT بوده و به صورت رنگی داده های دمایی را نشان می دهد. حمام بن ماری دارای شیر تخلیه و شست و شوی مخزن بوده و یک شیر به عنوان سرریز مخزن هم در نظر گرفته شده است. در دستگاه حمام بن ماری مدل Full بارزترین ویژگی را می توان قابلیت اتصال به دستگاه های آزمایشگاهی به عنوان حمام سیرکوله اشاره کرد. این قابلیت توسط یک پمپ داخلی بسیار قوی بوجود آمده و توانایی سیرکوله کردن آب یا روغن با دمای مورد نیاز در دستگاه های آزمایشگاهی مجاور است.
دستگاه تست نقطه ریزش
نقطه ریزش یا پورپوینت (Pour Point) به کمترین دمایی گفته می شود که در آن دما هر گونه حرکتی توسط ماده مورد آزمایش مشاهده شود. این دما معمولا در شرایط کنترل شده و تحت استاندارد بین المللی ASTM D97 اندازه گیری می شود. در کنار آزمون نقطه ریزش تست نقطه ابری شدن (Cloud Point) هم بر اساس استاندارد ASTM D2500 تدوین شده است. به طور کلی نقطه ابری شدن یا کلود پوینت به دمایی می گویند که اولین و کوچک ترین توده قابل رویت از بلورهای موم در ماده مورد آزمایش ظاهر می شود.
این بلورها پس از سرد کردن ماده مورد آزمون در شرایط کنترل شده و تحت شرایط استاندارد تشکیل می شوند. دستگاه تست نقطه ریزش و ابری شدن که توسط گروه پارسیان تکنولوژی طراحی و تولید شده اند دارای انواع مختلف یک، دو، سه و چهار محفظه هستند. هر کدام از این انواع دارای مدل های Eco و Pro بوده و از قابلیت های متنوعی بهره می برند. همچنین دستگاه تست نقطه ریزش تک محفظه در بازه دمایی های متفاوتی از جمله ۲۵-، ۳۳- و ۵۱- تولید می شود. در مدل های Eco دستگاه تست نقطه ریزش از صفحه نمایش ۳ اینچی تک رنگ برای نمایش دمای محفظه دستگاه و سایر تنظیمات استفاده شده است. دمای محفظه هم توسط یک سنسور دیجیتال با دقت ۰.۱ درجه سانتی گراد اندازه گیری می شود.
در دستگاه های تست نقطظه ریزش مدل Pro می توان دمای محفظه را به صورت دلخواه از دمای محیط تا نهایت توان سردکنندگی دستگاه تنظیم کرد. این مدل هم از یک سنسور دیجیتال با دقت ۰.۱ درجه سانتی گراد برای اندازه گیری دمای محفظه بهره می برد. اما برای دمای آزمونه یک پراب اندازه گیری دما با دقت بسیار بالا تعبیه شده که شما را از ترمومتر شیشه ای بی نیاز می کند. همچنین تمامی مراحل توسط یک صفحه نمایش LCD از نوع TFT با سایز ۷ اینچ قابل مشاهده و کنترل است.
دستگاه تست نرمی قیر
از آزمون نرمی قیر برای بررسی تمایل جاری شدن قیر در دماهای بالا به هنگام سرویس دهی در صنایع مختلف استفاده می شود. همچنین تست نرمی قیر جهت دسته بندی قیرها و بررسی یکنواختی و همگنی محموله ها یا منابع قیر مورد بررسی قرار می گیرد. آزمون نرمی قیر توسط ابزار ساده ای با عنوان حلقه و گلوله (Ring & Ball) اندازه گیری می شود. اندازه گیری نقطه نرمی قیر تحت استانداردی بین المللی به شماره ASTM D36 تدوین شده است. در این استاندارد نرمی قیر به عنوان دمایی در نظر گرفته شده که در آن دما قیر به تدریج نرم شده و کندروانی آن کمتر می شود.
آزمون نرمی قیر به طور خلاصه از بارگیری نمونه قیری در دو حلقه و غوطه وری آن در مایعی تحت بازه دمایی ۳۰ تا ۱۵۷ درجه سانتی گراد شروع می شود. سپس با قرار دادن یک گلوله روی هر کدام از حلقه های قیری ادامه پیدا می کند. با حرارت دادن حمام به صورت یکنواخت، میانگین دمایی که گلوله ها از حلقه های قیری عبور کرده و فاصله ای ۲۵ میلی متری را پایین آیند به عنوان نقطه نرمی گزارش می شود. گروه پارسیان تکنولوژی دستگاه تست نرمی قیر را در دو مدل Eco و Pro ساخته است. در مدل Eco دستگاه آزمون نرمی قیر بدنه ای فلزی با پوشش رنگ الکترواستاتیک کوره ای دارد. این دستگاه به دلیل وجود هیتری ۱۰۰۰ واتی قابلیت تامین دمای ۳۰۰ درجه سانتی گراد را خواهد داشت.
برای تنظیم توان هیتر هم یک ولوم به صورت آنالوگ این وظیفه را به عهده دارد. در دستگاه تست نرمی قیر مدل Pro توان هیتر به صورت دیجیتال کنترل شده و دمای حمام توسط یک ترموکوپل از نوع Type K اندازه گیری می شود. تمامی داده های آزمون هم در یک مانیتور LCD از نوع TFT نمایش داده می شود. در نهایت لازم به ذکر است تمامی دستگاه های آزمایشگاهی گروه پارسیان تکنولوژی به همراه دفترچه راهنما و کارت گارانتی یکساله عرضه می شود. همچنین به مشتریان محترم در محل آزمایشگاه شرکت آموزش کار با دستگاه و گواهینامه آموزشی ارائه می شود.